Skip to main content

Adaptogeny i ich wpływ na nasze zdrowie

ashwagandha, adaptogeny, medycyna naturalna, żeń-szeń

Joanna Flejszman

Zacznijmy od wyjaśnienia samego pojęcia, jakim jest adaptogen. Otóż z definicji jest to związek pochodzenia naturalnego, który jest nieszkodliwy dla naszego organizmu i posiada właściwości normalizujące, wpływając na poprawę pracy mózgu, a co za tym idzie pamięć i koncentrację, umiejętność zapamiętywania oraz uczenia się. Posiadają go głównie rośliny, które wspomagają odzyskanie równowagi, niwelują stres oraz pomagają przystosować się do niesprzyjających warunków zewnętrznych. Adaptogeny zwiększają naszą odporność na zmęczenie fizyczne i psychiczne, jak również inne choroby, o których wspomnimy w poniższym zestawieniu roślin adaptogennych. W naturalnym środowisku występuje ich wiele i są stosowane w medycynie wschodniej już od tysięcy lat. Najpopularniejsze z nich to ashwagandha, cytryniec chiński, różaniec górski, żeń-szeń, traganek błoniasty oraz lukrecja.

Ashwagandha

Jest rośliną stosowaną od ponad 3000 lat. Jej oryginalna nazwa to witania ospała. Posiada właściwości uspokajające, antyoksydacyjne, przeciwzapalne i przeciwnowotworowe. Klasyfikuje się ją do roślin, które działają tonizująco oraz antystresowo, gdyż zmniejszają poziom kortyzolu w organizmie. Ashwagandha korzystnie wpływa na jakość naszego snu, wspomaga proces zasypiania. Dzięki niej łatwiej się zrelaksować i utrzymać dobre samopoczucie. Wiele publikacji naukowych potwierdza fakt, iż roślina ta pomaga w leczeniu zaburzeń pamięci, a także w chorobach układu nerwowego, w szczególności choroby parkinsona.

Cytryniec chiński

To roślina bogata w źródło antyoksydantów, często wykorzystywana w preparatach przeciwmiażdżycowych oraz przeciwstarzeniowych. Cytryniec wykorzystywany jest w stanach wyczerpania fizycznego i psychicznego, w depresji oraz przy niedokrwistości. Oprócz właściwości, zwiększających naszą odporność na stres, roślina ta wykazuje silne działanie przeciwzapalne oraz immunostymulujące, co poprawia odporność organizmu. Ponadto, zawiera substancje działające ochronnie na wątrobę i zapobiegając jej uszkodzeniom.

Różaniec górski

Roślina ta również stosowana od wieków, nazywana złotym korzeniem, w dawnej medycynie wykorzystywana w celu zwiększenia odporności, płodności oraz siły. Obecnie jest stosowana głównie dla poprawy funkcji poznawczych i umysłowych, kondycji organizmu, adaptacji do stresu psychicznego, prawidłowego funkcjonowania układu krążenia oraz poprawy funkcji seksualnych. Różaniec górski często pojawia się w preparatach, poprawiających pamięć i koncentrację. Wpływa zbawiennie na poprawę naszego nastroju. Posiada również właściwości przeciwzapalne oraz antybakteryjne.

Żeń-szeń

Roślina zwana także korzeniem życia, chyba najbardziej znana ze wszystkich roślin adaptogennych. Występuje przede wszystkim w Japonii, Chinach oraz części Syberii. Jej zdrowotne właściwości wykorzystywane są do dzisiaj od ponad 4 tysięcy lat. Żeń-szeń pomaga utrzymać energię, poprawia sprawność organizmu, psychiczną i fizyczną, zmniejsza stres, poprawia nastrój, pamięć i koncentrację. Roślina ta jest znana również z tego, iż wykazuje właściwości zmniejszające poziom cholesterolu i cukru we krwi. Jeśli chcesz zrzucić zbędne kilogramy, może być dla ciebie wsparciem, gdyż korzeń ten pozytywnie wpływa na mikroflorę jelit oraz proces przemiany materii. Żeń-szeń jest również naturalnym afrodyzjakiem, zwiększa libido, wzmacnia i poprawia kondycję organizmu. Dodaje witalnej siły oraz poprawia odporność organizmu na stres, jak większość roślin adaptogennych.

Traganek błoniasty

Jest to roślina, której korzeń zawiera mnóstwo substancji, ekstraktów, znajdujących się w suplementach i kosmetykach, gdyż mają właściwości przeciwzapalne, regenerujące, antyseptyczne oraz ochronne na czynniki środowiskowe, negatywnie oddziaływujące na stan naszej skóry. Traganek zawiera sporo związków bioaktywnych, działających antyoksydacyjnie (zapobiegając procesom starzenia) i stymulująco na układ immunologiczny. Obniża ciśnienie krwi, działa przeciwnowotworowo. Polecany jest dla osób, zmagających się z nawracającymi infekcjami oraz stanami zapalnymi. Badania wykazują, że roślina ta oddziałuje na tkankę limfatyczną oraz szpik kostny, zwiększając liczbę komórek macierzystych.

Lukrecja

Właściwości tej rośliny pozyskiwane są przede wszystkim z jej korzenia, którego substancje czynne korzystnie wpływają na regenerację wątroby, działają przeciwzapalnie, przeciwwirusowo i przeciwbakteryjnie. Jest ona często stosowana w walce z chorobami układu oddechowego, gdyż ma działanie wykrztuśne, głównie zmniejsza ilość śluzu, zalegającego w górnych drogach oddechowych. Lukrecja wykorzystywana jest również w produkcji kosmetyków o właściwościach ochronnych i pielęgnacyjnych do twarzy i rąk, produktów do opalania oraz wspomagających walkę z celluitem.

Aktualnie na polskim rynku można bez problemu zaopatrzyć się w produkty zawierające adaptogeny, dostępne w formie kapsułek, proszku, tabletek czy kropli. Za najlepiej przyswajalną formę tego specyfiku uważa się płyn. Dla kogo szczególnie polecane są adaptogeny?

  • dla osób narażonych na przewlekły stres,
  • chroniczne zmęczonych,
  • z obniżonym nastrojem i depresją,
  • uprawiających sport, trenujących zawodowo,
  • nadmiernie przepracowanych.

W dzisiejszym świecie nasz organizm jest nieustannie narażony na różne czynniki zewnętrzne, fizyczne, psychiczne, chemiczne, stresowe. Wysokoprzetworzone jedzenie, przeróżne infekcje, brak ruchu oraz zaburzony sen bez wątpienia negatywnie wpływa na naturalną równowagę wewnętrzną. Pomocne w takiej sytuacji są naturalne substancje adaptogenne, które zgodnie ze swoją nazwą wpływają na zwiększenie zdolności adaptacyjnych organizmu, podnosząc tym samym jego odporność na stres.

Pamiętajmy, jak w przypadku wszelkich innych preparatów mogą wystąpić różne przeciwwskazania do używania adaptogenów, m.in. ciąża i laktacja, przyjmowanie innych leków, w szczególności antydepresyjnych, hormonalnych i przeciwnadciśnieniowych. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości warto skonsultować się z lekarzem.