W dzisiejszych czasach coraz więcej osób narzeka na zmęczenie, które często jest spowodowane niską jakością snu. Daje nam on energię i wpływa korzystnie na działanie całego organizmu. Ponadto, pomaga zachować prawidłowy metabolizm oraz wpływa na pamięć i koncentrację. Systematyczny i odpowiednio długi odpoczynek wpływa pozytywnie na nasze funkcjonowanie, a dodatkowo produktywny sen jest sprzymierzeńcem w walce ze stresem. Higiena i zdrowy sen to określenia, które pomogą nam sprawić, że sen będzie wydajny i polepszy się funkcjonowanie organizmu.
Higiena snu to termin odnoszący się do prowadzonego trybu życia. Polega na wprowadzeniu w życie działań, które spowodują poprawę jakości snu. Do jej najważniejszych zasad należą:
- systematyczny tryb życia – odnosi się do czynności, które wykonujemy w ciągu dnia – stałe pory chodzenia spać oraz wstawania, a także spożywania regularnych posiłków o wyznaczonych godzinach i unikanie wieczornego podjadania,
- przebywanie w pomieszczeniach z ograniczonym natężeniem światła – w ten sposób dajemy organizmowi odpowiednie warunki, by mógł się wyciszyć,
- regularna aktywność fizyczna, która spowoduje dotlenienia organizmu,
- wykonywanie wieczornych ćwiczeń oddechowych i relaks przy subtelnej muzyce.
Dbając o każdy z aspektów, można cieszyć się niczym niezmąconym snem. Natomiast konsekwencje niezdrowego snu mogą się wiązać ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na schorzenia układu krążenia, podwyższonym ryzykiem problemów z nadciśnieniem, cukrzycą, częste bóle głowy czy migreną, aż po zwiększone ryzyko łączące się z zaburzeniami psychicznymi – depresją czy bezsennością.
Wiedza na temat tego, jak spać zdrowo, pozwoli wyraźnie poprawić jakość życia, a do skutecznych sposobów zdrowego snu można zaliczyć następujące zalecenia:
- chodzenie spać o stałej, wyznaczonej porze,
- wietrzenie sypialni i utrzymanie w temperaturze pokojowej (ok. 21°C),
- korzystanie z ortopedycznej poduszki, która zachowuje zdrowe ułożenie kręgosłupa,
- unikanie wpatrywania się przed snem w ekran telewizora, laptopa czy smartfona,
- wykonywanie relaksujących ćwiczeń, które wyciszą organizm przed snem, np. joga,
- spożycie lekkiej kolacji najpóźniej dwie godziny przed snem.
Można wprowadzić do wieczornych rytuałów takie rozwiązania jak aromaterapia czy medytacja. Po intensywnym dniu, gdzie wszystko toczyło się w biegu i stresie, nadchodzi pora na odprężenie.
Do korzyści zdrowego snu możemy zaliczyć regenerację organizmu, zmniejszenie poziomu stresu, zwalczanie bakterii czy wirusów chorobotwórczych, leczenie stanów zapalnych.
Jeżeli przez dłuższy czas mamy do czynienia ze zmęczeniem, sennością, a nawet lękami, należy zadbać o jakość swojego życia, zdrowie oraz kondycję fizyczną. Natomiast w przypadku długotrwałego występowania bezsenności, należy zwrócić się o pomoc do specjalisty, ponieważ może się okazać, że mamy do czynienia z objawem choroby współistniejącej. W takim przypadku konieczne będzie wdrożenie specjalistycznego leczenia, które może opierać się o farmakologię czy też psychoterapię.