Skip to main content

Nadmierna potliwość stóp – nowoczesne terapie i interwencje medyczne

gabinet podologiczny, stopy

Teresa Agnieszka Klimczak

Podolog, wykładowca konferencyjny
Instruktor podologii i ortonyksjii
Właścicielka gabinetów kosmetycznych i podoloigicznych
www.podiatria.pl

Istnieje wiele metod leczenia problemu nadpotliwości stóp. Wśród nich są metody których może podjąć się specjalista podolog, są metody wykorzystywane przez lekarza dermatologa, ale również w ostateczności metody chirurgiczne.

Pierwszym krokiem stosowanym początkowo przez pacjentów jest często próba stosowania antyperspirantów, które można nałożyć bezpośrednio na stopy. Wiele z nich zawiera chlorek glinu, który bardzo często pomaga zablokować gruczoły potowe. Są skuteczne, ale mogą powodować podrażnienia skóry. Jeśli to nie pomaga, udajemy się do lekarza, który przepisuje nam leki doustne, takie jak antycholinergiki, które mogą pomóc zredukować ogólne pocenie się organizmu. Istnieją obecnie leki, które mogą wiele zdziałać w tym temacie, ale często mają skutki uboczne i mogą nie być odpowiednie dla wszystkich osób. Innym sposobem na pozbycie się problemu są iniekcje z botulinum – popularnie nazywane botoksem, mogą one być stosowane do zablokowania nerwów, aktywujących gruczoły potowe, a efekty utrzymują się zazwyczaj przez kilka miesięcy. Jest to skuteczne, ale kosztowne rozwiązanie i wymaga powtarzania zabiegów. W gabinetach podologicznych bardzo często używamy zabiegu jonoforezy – jest to proces, który stosuje się wprowadzając prąd elektryczny przez skórę. W przypadku hiperhydrozy, woda jest zazwyczaj używana do przewodzenia tego prądu, a on pomaga zablokować przepływ potu do powierzchni skóry. Co ciekawe – seria takich regularnych zabiegów potrafi przynieść naprawdę zadowalające efekty. Jednakże rozwiązanie to wymaga regularnego powtarzania zabiegów i nie jest zalecane dla osób z niektórymi stanami zdrowia, takimi jak ciąża, choroby serca lub epilepsja. Laserowe leczenie może być stosowane do szybkiego zniszczenia gruczołów potowych. Jest to co prawda skuteczne, ale kosztowne rozwiązanie, a pewne efekty mogą nie być widoczne przez kilka tygodni lub więcej w zależności od indywidualnych czynników osobniczych. W skrajnych przypadkach, a takie też niestety istnieją, wtedy gdy inne metody nie działają, może być rozważana operacja chirurgiczna. Mogą to być procedury takie jak sympatektomia, która polega na przecięciu nerwów prowadzących do gruczołów potowych lub kiretaż, który polega na usunięciu samych gruczołów potowych. Wiąże się to jednak z dużym ryzykiem i możliwością nieodwracalnych skutków ubocznych, takich jak kompensacyjna hiperhydroza, czyli nadmierna potliwość w innej części ciała.

Wszystko co związane z doborem metody, zależy od indywidualnych potrzeb pacjenta, skuteczności i tolerancji na potencjalne skutki uboczne. Leczenie powinno zawsze być dostosowane do indywidualnych potrzeb organizmu, a najlepszy plan leczenia powinien być opracowany we współpracy z kompetentnym lekarzem.

Wróćmy jeszcze do tego co według mnie jest najważniejsze i pamiętajmy też, że nadpotliwość może być również związana z dietą i problemami jelit. Po pierwsze, niektóre pokarmy i napoje mogą zwiększać pocenie się. Przykładowo, pikantne jedzenie, kofeina i alkohol mogą zwiększać termogenezę w organizmie, co prowadzi do zwiększonego pocenia się. Po drugie, problemy jelitowe takie jak zespół jelita drażliwego, choroba Leśniowskiego-Crohna, czy celiakia, mogą powodować nadmierną potliwość, szczególnie w nocy. To dlatego, że nasze jelita i układ pokarmowy są ściśle związane z naszym układem nerwowym. Kiedy mamy problemy z jelitami, może to powodować stres dla naszego organizmu, co z kolei może prowadzić do zwiększonego pocenia się. Wprowadzenie zdrowej, zrównoważonej diety może pomóc w kontrolowaniu nadmiernej potliwości. Włączając do diety dużo owoców, warzyw, białka i zdrowych tłuszczów, a jednocześnie ograniczając spożycie pikantnych potraw, alkoholu i kofeiny, możemy pomóc regulować nasze pocenie się. W przypadku osób z problemami jelitowymi, odpowiednia dieta jest jeszcze bardziej istotna. Należy skonsultować się z dietetykiem lub gastroenterologiem, aby ustalić dietę, która będzie najodpowiedniejsza dla indywidualnych potrzeb.

W mojej ocenie jednymi z najnowszych metod leczenia, które mają ogromną przyszłość i szanse powodzenia są terapie genowe. Metody te koncentrują się na manipulacji genów w celu leczenia lub zapobiegania tym nieprawidłowościom organizmu. W teorii, terapia genowa mogłaby być szerzej stosowana do leczenia nadpotliwości, jeśli naukowcy mogliby zidentyfikować więcej konkretnych genów odpowiedzialnych za tę chorobę. Należy jednak pamiętać, że terapie genowe są skomplikowane, zazwyczaj bardzo kosztowne i nadal stanowią przedmiot intensywnych badań. Ponadto, wprowadzanie zmian w genomie człowieka może mieć nieprzewidywalne i potencjalnie szkodliwe skutki. Dlatego, pomimo obiecujących postępów w tej dziedzinie, terapie genowe na dzień dzisiejszy są stosowane tylko w określonych warunkach, a ich bezpieczeństwo i skuteczność są nadal badane.

Dobrymi praktykami dotyczącymi stylu życia, który może pomóc w kontrolowaniu opisywanego problemu może być regularne mycie stóp z użyciem antybakteryjnego mydła, a po umyciu dobrze jest dokładnie osuszyć stopy, zwłaszcza przestrzenie pomiędzy palcami. Wybór butów i skarpet wykonanych z naturalnych materiałów, takich jak bawełna lub skóra, które pozwalają na przepływ powietrza, może pomóc w redukcji potliwości. Ważne jest, aby unikać butów i skarpet z materiałów syntetycznych, które mogą zwiększać problem. Warto zmienić skarpety nawet kilka razy dziennie, aby utrzymać je suche. Jeśli stopy są szczególnie potliwe po ćwiczeniach, trzeba spróbować rozłożyć swoją aktywność fizyczną na cały dzień, zamiast skupiać się na jednym intensywnym okresie.

Skuteczne leczenie nadmiernej potliwości jest wciąż tematem intensywnych badań, a naukowcy na całym świecie starają się znaleźć skuteczne i trwałe metody leczenia. Niektóre z nich dają obiecujące perspektywy na przyszłość. Istnieją coraz bardziej innowacyjne badania nad lekami i kremami, które mogą skuteczniej blokować nadmierną produkcję potu przez gruczoły potowe w stopach. Całkiem prawdopodobne, że terapie laserowe mogą ewoluować do precyzyjnej metody niszczenia gruczołów potowych bez powodowania szkód w tkankach otaczających. Nanotechnologia może być stosowana do tworzenia 'inteligentnych’ skarpet lub wkładek do butów, które mogą absorbować pot i zapobiegać nieprzyjemnym zapachom. Techniki biofeedbacku mogą być coraz bardziej stosowane w leczeniu nadmiernej potliwości, pomagając pacjentom lepiej kontrolować reakcje swojego ciała na stres, co może zredukować nadmierną potliwość. Perspektywy są obiecujące, ale nadal wymagają wielu lat dalszych badań.